Kiểm Duyệt Nội Dung Game: Quyền Lực Phi Chính Phủ Từ Các Gã Khổng Lồ Thanh Toán Và Nhóm Vận Động
Trong bối cảnh hệ sinh thái trò chơi điện tử ngày càng mở rộng, câu hỏi về quyền kiểm soát nội dung không chỉ giới hạn ở các cơ quan quản lý nhà nước hay chính sách của nhà phát triển. Một thực trạng đáng báo động đang dần định hình lại thị trường game, nơi các yếu tố phi chính phủ, đặc biệt là các tổ chức xử lý thanh toán và nhóm vận động, đang nắm giữ quyền lực to lớn trong việc kiểm duyệt và định đoạt những gì game thủ có thể mua và trải nghiệm. Sự can thiệp này không chỉ gây ra những hệ lụy trực tiếp cho các nền tảng phân phối game mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến quyền tự do sáng tạo và lựa chọn của cộng đồng.
Áp Lực Kiểm Duyệt: Từ Steam Đến Itch.io – Sự Thao Túng Nội Dung Số
Vấn đề kiểm duyệt nội dung game không phải là một hiện tượng mới. Cộng đồng game thủ đã từng chứng kiến Steam, một trong những nền tảng phân phối game kỹ thuật số lớn nhất thế giới, phải đối mặt với áp lực tương tự trong quá khứ, dẫn đến việc nhiều tựa game người lớn bị gỡ bỏ hoặc kiểm soát chặt chẽ hơn. Nguyên nhân chính đằng sau những động thái này thường xuất phát từ các công ty xử lý thanh toán hàng đầu như Visa và Mastercard, vốn có khả năng gây ảnh hưởng mạnh mẽ đến hoạt động kinh doanh của các nền tảng.
Hình ảnh giao diện Steam minh họa việc gỡ bỏ các tựa game có nội dung người lớn sau áp lực kiểm duyệt.
Itch.io, một nền tảng được biết đến là thiên đường cho các nhà phát triển game độc lập và nội dung độc đáo, gần đây đã trở thành mục tiêu mới nhất của chiến dịch kiểm duyệt này. Trong một tuyên bố chính thức, Itch.io đã thông báo về việc “gỡ bỏ hoàn toàn” nội dung “NSFW” (Not Safe For Work) khỏi các trang duyệt và tìm kiếm của họ. Nền tảng này thừa nhận: “Chúng tôi hiểu hành động này là đột ngột và gây gián đoạn, và chúng tôi thực sự xin lỗi vì sự thất vọng và nhầm lẫn do thay đổi này gây ra. Để đảm bảo rằng chúng tôi có thể tiếp tục hoạt động và cung cấp một thị trường cho tất cả các nhà phát triển, chúng tôi phải ưu tiên mối quan hệ với các đối tác thanh toán và thực hiện các bước tuân thủ ngay lập tức.” Điều này khẳng định rõ ràng rằng áp lực không đến từ quy định pháp luật mà từ yêu cầu của các đối tác tài chính.
Hậu Quả Sâu Rộng: Đối Tượng Bị Ảnh Hưởng Và Mục Tiêu Kế Tiếp Của Collective Shout
Sự can thiệp của các công ty xử lý thanh toán, được “tiếp tay” bởi các nhóm vận động như Collective Shout từ Úc, đã tạo ra một tiền lệ đáng lo ngại. Những hành động này không phải là kết quả của các dự luật được thông qua một cách dân chủ, mà là sự hợp tác giữa một nhóm vận động hành lang và sức mạnh tài chính của các tập đoàn lớn, qua đó bỏ qua hoàn toàn các quy trình lập pháp thông thường.
Biểu tượng Steam và Itch.io, đại diện cho hai nền tảng phân phối game lớn đang đối mặt với áp lực kiểm duyệt nội dung.
Tác động của việc kiểm duyệt này không chỉ dừng lại ở nội dung người lớn. Nhiều báo cáo cho thấy các nhà phát triển game độc lập, đặc biệt là những người thuộc cộng đồng chuyển giới (trans creators), đã bị ảnh hưởng nặng nề. Nhiều tác phẩm của họ, vốn chỉ được gắn nhãn “Adult” vì chứa các chủ đề nhạy cảm hoặc có thể gây khó chịu, đã bị gỡ bỏ. Collective Shout từng nhắm mục tiêu vào các tựa game lớn như Detroit: Become Human và Grand Theft Auto trong quá khứ. Sau những thành công gần đây, có khả năng nhóm này sẽ càng mạnh dạn hơn trong việc mở rộng phạm vi kiểm duyệt của mình. Thậm chí, một nhà báo của VICE từng đưa tin về hoạt động của Collective Shout cũng đã bị gỡ bài, được cho là do áp lực từ công ty chủ quản VICE.
Nhân vật Connor trong game Detroit: Become Human, một tựa game đã từng bị nhóm Collective Shout nhắm đến trong chiến dịch kiểm duyệt.
Ai Quyết Định Giới Hạn Nội Dung Game: Vấn Đề Đạo Đức Và Quyền Tự Do Lựa Chọn
Vấn đề cốt lõi đặt ra là liệu các tập đoàn xử lý thanh toán có nên nắm giữ quyền lực tuyệt đối trong việc định đoạt nội dung mà người dùng có thể mua bán hay không. Liệu chúng ta có nên tin tưởng họ – hoặc những người đang tác động đến họ – để đưa ra các phán quyết về đạo đức và những gì nên được phép mua?
Trong một xã hội đề cao quyền tự do lựa chọn và sự đa dạng của nội dung, việc các tổ chức phi chính phủ và tập đoàn tài chính có thể vượt qua các quy định pháp luật để áp đặt kiểm duyệt là một thách thức lớn. Đối với cộng đồng game thủ, quyền được tiếp cận và thưởng thức các loại hình game đa dạng, từ những tác phẩm nghệ thuật độc lập đến các tựa game có chủ đề nhạy cảm, là một phần không thể thiếu của trải nghiệm giải trí và sáng tạo. Việc mất đi khả năng bỏ phiếu dân chủ và thay vào đó phải chấp nhận các quyết định từ “đế chế” tập đoàn là một viễn cảnh đáng báo động. Hãy cùng nhau chia sẻ quan điểm của bạn về vấn đề này và thảo luận về cách chúng ta có thể bảo vệ quyền tự do nội dung trong ngành game.
