Trong vũ trụ game, series Sonic the Hedgehog của Sega đã khắc sâu vào tâm trí hàng triệu game thủ với biểu tượng tốc độ và những trải nghiệm gameplay đầy hứng khởi. Mặc dù thương hiệu này đôi khi vấp phải những ý kiến trái chiều về chất lượng tổng thể, nhưng với tư cách là một chuyên gia SEO kiêm Biên tập viên trưởng tại bantingame.net, chúng tôi tin rằng việc phân tích sâu sắc các khía cạnh khác nhau của series, bao gồm cả những điểm chưa hoàn hảo, là tối quan trọng để xây dựng một nguồn thông tin toàn diện và đáng tin cậy. Bài viết này sẽ không chỉ đơn thuần là một danh sách, mà là một phân tích biện chứng về 10 màn chơi (levels/zones) được đánh giá là kém ấn tượng nhất trong các tựa game console chính thống của Sonic, nhằm cung cấp một cái nhìn khách quan và sâu sắc về thiết kế màn chơi trong lịch sử của Nhím Xanh.
Mục tiêu của chúng tôi là đi sâu vào cơ chế, bố cục, và những yếu tố đã khiến các màn chơi này trở thành “điểm đen” trong lòng cộng đồng game thủ, từ đó rút ra những bài học về thiết kế game và góp phần định hình một cái nhìn đầy đủ hơn về di sản của Sonic the Hedgehog. Chúng ta sẽ cùng nhau khám phá những thách thức mà người chơi phải đối mặt, từ những cơ chế điều khiển thiếu mượt mà đến cấu trúc màn chơi rườm rà, đi từ những màn chơi có mức độ “khó chịu” vừa phải đến những “thảm họa” thực sự, qua đó khẳng định tầm quan trọng của trải nghiệm người dùng trong mỗi sản phẩm game. Đối với các tựa game phân chia theo “zone” (khu vực), chúng tôi sẽ tính tất cả các “act” (màn phụ) của zone đó là một màn chơi hoàn chỉnh.
1. Shadow Generations: Rail Canyon
Đối với các tựa game gần đây nhất trong danh sách này, việc xếp hạng có phần chủ quan do chất lượng tổng thể của chúng đã được cải thiện đáng kể. Shadow Generations, tựa game Sonic mới nhất, là một ví dụ điển hình. Hầu hết các zone trong game này đều được đánh giá cao, và việc lựa chọn Rail Canyon vào danh sách này chủ yếu dựa trên cảm nhận về cơ chế mài ray (rail grinding) trong các game Sonic hiện đại.
Mặc dù trong Sonic Heroes gốc, Rail Canyon mang đến sự phấn khích nhất định với những rủi ro khi chuyển ray, điều này đôi khi cũng gây ra sự khó chịu do thiếu chính xác. Tuy nhiên, trong Shadow Generations, cơ chế mài ray không còn tạo ra sự hứng thú tột độ như trước. Các đoạn trên đất liền trong màn này được thiết kế rất tốt và mang lại trải nghiệm nhanh chóng, nhưng những đoạn ray lại thiếu đi sự kịch tính và sáng tạo. Dù vẫn có những phân đoạn được dàn dựng khá ấn tượng trên ray, nhưng về tổng thể, màn chơi này không đạt được sự nổi bật so với các level khác trong game, khiến nó trở thành lựa chọn “kém hấp dẫn nhất” một cách tương đối.
Shadow Generations Rail Canyon Act 1: Hình ảnh khóa đầu tiên trên đường ray, thể hiện cơ chế trượt ray trong game Sonic.
2. Sonic Colors: Aquarium Park
Việc chọn ra màn chơi kém nhất trong Sonic Colors là một thách thức, bởi lẽ hầu hết các zone trong game này đều sở hữu chất lượng đồng đều và rất tốt. Tuy nhiên, sau quá trình cân nhắc kỹ lưỡng, Aquarium Park được xem là màn chơi có phần kém cuốn hút hơn một chút.
Nhạc nền của Aquarium Park thực sự là một điểm cộng lớn, tạo nên một không khí tuyệt vời. Các phân đoạn 3D của màn chơi này thường xuyên mang lại niềm vui, và nhiều phần 2D cũng được thiết kế khá đáng nhớ. Tuy nhiên, vấn đề nằm ở cơ chế dưới nước của Sonic Colors. Hệ thống điều khiển khi ở dưới nước không được phát triển sâu sắc, cho phép người chơi nhảy không giới hạn và thường dẫn đến các phân đoạn chậm chạp, thiếu sự linh hoạt. Trải nghiệm chỉ thực sự trở nên thú vị hơn khi có sự hỗ trợ của Drill Wisp. Mặc dù không đến mức tệ, nhưng cơ chế này khiến Aquarium Park không thể sánh bằng sự sáng tạo của các gimmick trong những khu vực khác. Ngoài ra, những đoạn đòi hỏi sự chính xác trong việc nhảy qua các nền tảng đôi khi cũng gây khó chịu hơn so với các màn chơi khác, nơi yếu tố 2D được xử lý mượt mà hơn.
Cảnh giới thiệu Màn chơi Aquarium Park trong Sonic Colors, với thiết kế dưới nước độc đáo.
3. Sonic Mania: Oil Ocean Zone
Tương tự như Sonic Colors, tất cả các màn chơi trong Sonic Mania đều nổi bật với những “gimmick” (cơ chế đặc trưng) thú vị, không khí tuyệt vời và một bộ nhạc nền đỉnh cao. Tuy nhiên, Oil Ocean Zone lại là ứng cử viên sáng giá nhất cho vị trí này.
Oil Ocean vẫn giữ được nhịp độ chung và những cơ chế mới lạ đặc trưng của Sonic Mania. Vấn đề chính nảy sinh khi người chơi phải đối phó với môi trường dầu mỏ. Việc lội qua chất lỏng đặc quánh này làm chậm đáng kể tốc độ chơi, đôi khi khiến người chơi cảm thấy như đang bỏ qua phần lớn thiết kế màn chơi thay vì trải nghiệm nó theo cách thông thường. Mặc dù có những đoạn trượt dầu đầy thú vị và khả năng đốt cháy môi trường để tạo lối đi mới, Sonic Mania đã khéo léo biến một “gimmick” tệ hại trong các game Sonic trước đó trở nên có tính giải trí hơn, nhưng vẫn không thể xóa bỏ hoàn toàn cảm giác rườm rà. Dù vậy, những yếu tố sáng tạo này vẫn đủ sức giữ Oil Ocean ở mức một màn chơi tốt, chỉ là kém hơn so với các kiệt tác khác trong cùng game.
Màn Oil Ocean Zone trong Sonic Mania, nơi Sonic phải đối mặt với biển dầu trơn trượt và môi trường ô nhiễm.
4. Sonic 3 & Knuckles: Sandopolis Zone
Không quá ngạc nhiên khi Sonic 3 & Knuckles được ca ngợi là một trong những tựa game Sonic kinh điển nhất. Tuy nhiên, Sandopolis Zone lại là một điểm trừ đáng chú ý, một màn chơi mà nhiều game thủ, bao gồm cả tác giả, đã cố gắng “đàn áp” khỏi ký ức.
Act đầu tiên của Sandopolis Zone thực sự được thiết kế rất tốt, mang lại trải nghiệm thú vị khi leo xuống các bức tường sa mạc và chạy qua những đồi cát. Nhưng khi bước sang Act thứ hai, mọi thứ chậm lại một cách đáng kể. Đây là nơi mà Oil Ocean của Sonic Mania đã lấy cảm hứng cho một trong những “gimmick” của mình. Người chơi liên tục phải kéo cần gạt để duy trì ánh sáng bên trong kim tự tháp, nếu không, những bóng ma sẽ dần xuất hiện và bao vây, cuối cùng là kết liễu người chơi. Điều này kết hợp với các câu đố đẩy khối chậm chạp tạo nên một trải nghiệm vô cùng khó chịu.
Mặc dù có những khoảnh khắc vui vẻ ngắn ngủi, nhưng phần lớn thời gian người chơi phải dành để đẩy khối, kéo cần gạt và cố gắng vượt qua những khoảng trống lớn trong thời gian giới hạn. Sandopolis Zone chỉ được xếp hạng tương đối cao trong danh sách này bởi vì chỉ có một “act” là thực sự gây đau đớn, chứ không phải toàn bộ màn chơi.
Khung cảnh Sandopolis Zone trong Sonic 3 & Knuckles, đặc trưng bởi kim tự tháp và cơ chế ánh sáng-bóng tối.
5. Sonic Unleashed: Arid Sands
Nếu chúng ta phân biệt rõ ràng giữa màn chơi ban ngày và ban đêm trong Sonic Unleashed, có lẽ sự tập trung sẽ dồn vào màn Empire City Night đầy tai tiếng. Tuy nhiên, nếu xem toàn bộ khu vực là một zone duy nhất, Arid Sands có phần tệ hơn một chút về tổng thể.
Mặc dù màn chơi ban ngày của Arid Sands rất đáng yêu, nhưng nó lại là một trong những màn chơi ban ngày ít đáng nhớ nhất trong game, đặc biệt là phân đoạn trụ cột đổ gây khó chịu. Tuy nhiên, nhịp độ của phần còn lại của màn chơi lại vô cùng hoàn hảo.
Chất lượng thực sự giảm sút đáng kể ở màn chơi ban đêm, nơi xuất hiện một số căn phòng chiến đấu gây ức chế nhất trong toàn bộ trò chơi. Chúng tàn nhẫn và gần như không có bất kỳ điểm bù đắp nào. Thậm chí, việc Sonic Team đặt một cầu thang dẫn đến một “chiều không gian địa ngục” nơi người chơi phải chiến đấu với hàng loạt kẻ thù liên tục trong 10 phút, lại còn khiến nó trông giống như con đường đúng đắn trong khi thực tế không dẫn đến đâu, là một minh chứng rõ ràng cho thiết kế game thiếu hợp lý, dù đôi khi nó mang lại sự hài hước bất đắc dĩ.
Cảnh quan Arid Sands trong Sonic Unleashed, minh họa sự chuyển đổi giữa màn chơi ban ngày tốc độ và ban đêm chiến đấu.
6. Sonic and the Black Knight: The Cauldron
Các tựa game thuộc dòng “storybook” của Sonic thường gây tranh cãi về việc có nên được coi là game console chính thống hay không. Tuy nhiên, Sonic Generations đã đề cập đến chúng, nên chúng ta sẽ tính chúng vào đây. Black Knight rõ ràng là game tốt hơn trong bộ đôi này, nhưng thiết kế màn chơi của nó không thực sự ấn tượng. Hầu hết các màn chơi chỉ là một chuỗi các hành động chạy thẳng và tiêu diệt kẻ thù.
Mặc dù các màn chơi khác đều hoàn thành nhiệm vụ này ở mức chấp nhận được, The Cauldron có lẽ là màn tệ nhất. Nó gây khó chịu với việc thiếu điểm hồi sinh, hàng loạt chướng ngại vật khó điều hướng và một chiếc bè dung nham (lava raft) cồng kềnh. Màn chơi này không có gì nổi bật khác và không khí tổng thể cũng không thực sự hấp dẫn. Việc thiếu đi sự nhẹ nhàng và tập trung quá nhiều vào việc gây khó chịu hơn là thử thách đã khiến chúng tôi đưa ra quyết định này, đặc biệt là khi không tính đến trận đấu King Arthur thứ hai, một trải nghiệm thực sự tồi tệ.
Sonic và Black Knight trong The Cauldron, màn chơi với dung nham và các thử thách kiếm thuật.
7. Sonic Adventure: Hot Shelter
Trong Sonic Adventure, do cấu trúc game khá độc đáo, các màn chơi được đánh giá dựa trên chiến dịch của từng nhân vật, không chỉ riêng Sonic. Điều đáng nói là Sonic thậm chí còn không xuất hiện trong Hot Shelter, có lẽ vì màn này thực sự… tệ.
Tails và Knuckles cũng không ghé thăm Hot Shelter, chỉ còn lại những nhân vật phụ như Big the Cat, Amy Rose và Gamma. Hành trình của Gamma qua màn này thực sự khá thú vị, giống như tất cả các màn chơi của anh ấy. Tuy nhiên, hai nhân vật còn lại lại có trải nghiệm khá tệ. Màn của Big ở đây vô cùng nhàm chán, đúng như thường lệ với chú mèo tím to lớn này, và cảm giác rất hạn chế do cái ao nhỏ xíu mà bạn bị buộc phải câu cá. Amy có màn chơi thú vị nhất ở đây, nhưng cũng không thực sự tốt.
Các bánh răng được thiết kế rất khó để nhảy qua, thiết kế màn chơi hoặc quá cồng kềnh hoặc quá dễ dàng bị đánh bại bởi cú nhảy búa của Amy, và các phân cảnh rượt đuổi không thực sự hấp dẫn. Chiến dịch của Amy cũng có phần tệ hại, nhưng đó là một chủ đề cần bàn luận vào dịp khác. Hot Shelter minh chứng cho việc thiết kế màn chơi không đồng đều khi áp dụng cho các phong cách gameplay khác nhau của từng nhân vật.
Amy Rose trong Hot Shelter của Sonic Adventure, thể hiện lối chơi khám phá và giải đố độc đáo của nhân vật.
8. Sonic the Hedgehog 4: Episode 2: Sky Fortress Zone
Mặc dù là một cải tiến đáng kể và thường bị đánh giá thấp hơn so với Episode 1 của Sonic 4, điều đó không có nghĩa là Episode 2 hoàn toàn không có khuyết điểm. Thiết kế màn chơi vẫn còn những điểm yếu tương tự, chỉ là xuất hiện ít thường xuyên hơn.
Tuy nhiên, nếu Sky Fortress Zone xuất hiện trong Episode 1, chắc chắn sẽ không ai thắc mắc. Màn chơi này liên tục đẩy người chơi vào tình huống phải nhảy qua một vực sâu không đáy, và đó là sau một màn “autoscroller” (màn tự động cuộn) kéo dài đến 5 phút đầy nhàm chán. Đoạn autoscroller này chỉ có một vài kẻ thù tấn công để tạo ra một chút thử thách, và người chơi có thể dễ dàng hoàn thành nó ngay cả khi đang chơi Super Mario Bros. cùng lúc.
Một khi bạn lên được pháo đài, sẽ có rất nhiều đoạn đường thẳng và chuỗi “homing attack” như mong đợi, nhưng bất cứ khi nào có một chướng ngại vật thực sự, người chơi sẽ phải đối mặt với hệ thống điều khiển trơn trượt và có độ trễ, gây ra sự khó chịu tột độ. Sky Fortress Zone là một ví dụ điển hình về việc thiết kế màn chơi lặp đi lặp lại và thiếu cảm giác kiểm soát.
Sky Fortress Zone trong Sonic the Hedgehog 4: Episode 2, một màn chơi trên không trung với nhiều cạm bẫy.
9. Sonic Frontiers: Chaos Island/3-5
Sonic Frontiers là một trường hợp khá đặc biệt đối với danh sách này, vì game gọi các khu vực thế giới mở là “Open Zones”. Mặc dù Shadow Generations coi một hòn đảo là một zone duy nhất, nhưng các màn Cyberspace truyền thống hơn có vẻ phù hợp hơn để coi là một màn chơi riêng lẻ. Vì vậy, chúng ta sẽ nói về cả hai.
Xét về Open Zones, Chaos Island dễ dàng là khu vực tệ nhất. Nó chứa đầy các phân đoạn 2D xuất hiện một cách đột ngột từ các tấm đệm tăng tốc ngẫu nhiên, tạo cảm giác rất lạc lõng. Thiết kế thế giới của hòn đảo cũng gây khó chịu khi điều hướng.
Chaos Island cũng chứa màn Cyberspace tệ nhất, 3-5. Màn này giới thiệu lại cơ chế drift từ các game Sonic trước, nhưng cảm giác như bạn đang cố gắng drift một chiếc xe trên một con đường bằng băng, và chiếc xe đó còn là một con cá sắp chết. Màn chơi này chỉ bao gồm một loạt các vòng tròn, vài chiếc nhẫn và các đường thẳng, không có bất kỳ giá trị thực sự nào về thiết kế. Dù tôi vẫn khá thích Chaos Island bất chấp những vấn đề của nó, nhưng sự kết hợp của hai yếu tố này là đủ để Sonic Frontiers không thể được xếp cao hơn trong danh sách này.
Sonic trượt ray trong Sonic Frontiers tại Chaos Island, thể hiện cơ chế di chuyển tốc độ cao trong thế giới mở.
10. Sonic Generations: Planet Wisp
Mặc dù là một tựa game xuất sắc về tổng thể, Sonic Generations lại mắc phải sai lầm nghiêm trọng ở màn chơi cuối cùng. Planet Wisp không hề mang lại cảm giác của một màn chơi cuối, và nó không hề thú vị, dù phiên bản gốc trong Sonic Colors đã tốt hơn rất nhiều.
Màn chơi Modern Sonic khởi đầu khá tốt, với việc chạy qua một cánh đồng cỏ lớn, nhảy qua các nền tảng mà không cảm thấy bị hạn chế. Tuy nhiên, sau đó, màn chơi chuyển sang 2D và trở nên hỗn loạn, buộc người chơi phải chờ đợi các nền tảng di chuyển chậm chạp và sử dụng Wisp Rocket, một trong những Wisp tệ nhất.
Phần Classic Sonic cũng không khá hơn là bao. Mặc dù có nhịp độ tốt hơn do Wisp Spike không làm chậm mọi thứ quá nhiều, nhưng việc phải sử dụng nó để quay trên các bánh răng khá “janky” và cố gắng điều hướng không phải là ý tưởng của một màn chơi Classic Sonic tuyệt vời.
Cả hai phần của Planet Wisp đều không gây tức giận, nhưng chúng thiếu đi sự thú vị. Tôi đặc biệt ghét phần Modern Sonic hơn, đặc biệt khi so sánh với mọi màn chơi khác trong game này. Có lý do mà tôi thường xuyên khởi động Generations, chơi lại mọi màn trong game, rồi tắt ngay khi đến Planet Wisp. Đây là minh chứng rõ ràng nhất cho việc một màn chơi có tiềm năng nhưng lại bị hỏng do thực hiện kém cỏi, và nó xứng đáng đứng đầu danh sách những màn chơi tệ nhất.
Classic Sonic sử dụng Wisp trong nhiệm vụ With Your Powers Combined tại Planet Wisp của Sonic Generations.
Kết luận
Qua phân tích 10 màn chơi này, chúng ta có thể thấy rõ rằng ngay cả những series game biểu tượng như Sonic the Hedgehog cũng không tránh khỏi những sai lầm trong thiết kế. Từ những cơ chế điều khiển thiếu linh hoạt, sự lặp lại nhàm chán, cho đến việc thiếu đi sự thử thách có ý nghĩa hoặc bố cục màn chơi rườm rà, mỗi màn chơi được nêu tên đều là một ví dụ về những yếu tố có thể làm giảm trải nghiệm của game thủ. Đây không chỉ là một danh sách để chỉ trích, mà còn là một cơ hội để rút ra bài học về tầm quan trọng của việc tối ưu hóa gameplay, sự sáng tạo trong thiết kế, và đặc biệt là việc đặt trải nghiệm người dùng làm trọng tâm.
Đối với cộng đồng game thủ Việt Nam, việc hiểu rõ những khía cạnh này sẽ giúp chúng ta không chỉ đánh giá game một cách sâu sắc hơn mà còn trân trọng những tựa game đã làm tốt hơn. BanTinGame.net cam kết tiếp tục cung cấp những phân tích chuyên sâu như thế này để bạn có cái nhìn toàn diện nhất về thế giới game.
Bạn có đồng ý với danh sách này không? Màn chơi nào trong series Sonic đã để lại ấn tượng “khó quên” nhất đối với bạn? Hãy chia sẻ ý kiến và những trải nghiệm “khó đỡ” của bạn ở phần bình luận dưới đây, và đừng quên theo dõi BanTinGame.net để cập nhật những bài viết phân tích game chuyên sâu và đáng tin cậy nhất!