Hideo Kojima — nhà thiết kế trò chơi Nhật Bản được coi là một trong những tiếng nói có ảnh hưởng nhất trong ngành — đã xuất hiện tại Brazil Game Show 2025 (BGS 2025) và để lại những nhận định đáng chú ý về tương lai sáng tạo trong game. Trong bài viết này, tôi phân tích sâu các tuyên bố chính của Kojima về làn sóng remake/sequel, vai trò của trí tuệ nhân tạo (AI) và động lực cá nhân khiến ông tiếp tục làm game, đồng thời mở rộng thành luận giải về hệ quả đối với ngành và cộng đồng người chơi.
Kojima tại BGS và bối cảnh phát biểu
Kojima đã tận dụng chuyến đi Brazil để kết hợp giữa hoạt động giao lưu văn hóa và công việc truyền thông: ông đăng ảnh Beco do Batman ở São Paulo, ẩm thực địa phương, và tiến hành nhiều cuộc phỏng vấn, trong đó có bài phỏng vấn với Rolling Stone Brasil. Những phát ngôn của ông không chỉ là nhận xét cá nhân mà phản ánh mối lo ngại rộng hơn về xu hướng thương mại hóa sáng tạo trong cả ngành game lẫn điện ảnh.
Hideo Kojima tại BGS 2025 suy ngẫm về tương lai sáng tạo và AI
Remake, sequel: lợi ích ngắn hạn và rủi ro dài hạn
Kojima chỉ ra một nghịch lý cơ bản: remake và sequel tiện lợi về mặt đầu tư vì đã có sẵn thương hiệu và khán giả, nhưng nếu chỉ dựa vào đó, ngành sẽ đối mặt nguy cơ nghèo nàn sáng tạo. Từ góc độ phân tích:
- Lợi ích thương mại: giảm rủi ro đầu tư, tăng khả năng thu hút vốn, tận dụng cộng đồng hiện hữu.
- Chi phí sáng tạo: dễ dẫn tới lối mòn ý tưởng, thiếu rủi ro đổi mới, và dần tiêu giảm động lực thử nghiệm cơ chế mới.
- Hệ quả thị trường: tập trung vốn vào IP an toàn có thể bóp nghẹt startup/nhóm indie, làm méo mó đa dạng game trên nền tảng phân phối.
Nhận định này cần được hiểu trong bối cảnh cân bằng giữa thương mại và nghệ thuật: không thể phủ nhận giá trị của remake khi thực hiện tôn trọng bản gốc, nhưng một ngành chỉ “tái chế” quá nhiều sẽ mất đi nguồn lực cho đổi mới.
AI — công cụ hay mối đe dọa cho sáng tạo?
Quan điểm gây chú ý nhất của Kojima là khả năng AI sẽ tạo ra remake và sequel trong tương lai. Phân tích kỹ thuật và đạo đức cho thấy:
- Khả năng kỹ thuật: AI hiện nay có thể phục chế đồ họa, mô phỏng lối chơi và tạo nội dung tỉ mỉ; điều này làm cho việc tái tạo sản phẩm cũ trở nên nhanh hơn và rẻ hơn.
- Vấn đề bản quyền & tác quyền sáng tạo: khi AI tham gia sản xuất, ranh giới giữa sáng tạo con người và sản phẩm do máy tạo ra mờ dần, nảy sinh tranh luận về quyền lợi tác giả.
- Giá trị nội dung: nếu AI chỉ tái cấu trúc nội dung cũ mà không thêm triết lý, tầm nhìn nghệ thuật mới, sản phẩm dễ rơi vào lặp lại vô nghĩa.
Do đó, AI có thể là công cụ hỗ trợ đắc lực — nhưng không thể thay thế hoàn toàn con mắt sáng tạo và quan điểm cá nhân của nhà làm game nếu chúng ta muốn những sản phẩm có chiều sâu.
Tại sao Kojima vẫn làm game: người hâm mộ và ý nghĩa sống
Kojima trả lời trực tiếp rằng ông tiếp tục làm game vì có người hâm mộ và người chơi chờ đợi dự án tiếp theo. Làm game với ông không chỉ là nghề mà còn là cách “cảm thấy mình đang sống”. Đây là minh chứng cho yếu tố động lực cá nhân trong ngành sáng tạo: sự tương tác với cộng đồng và cảm giác thực hiện tầm nhìn cá nhân là nguồn nhiên liệu không thể đo bằng doanh thu.
Bìa Death Stranding 2: On the Beach – artwork chính thức
Hướng đi thực tiễn cho ngành và cộng đồng game thủ
Từ những phân tích trên, một số đề xuất mang tính chiến lược cho nhà phát triển, nhà đầu tư và cộng đồng:
- Ủng hộ IP mới: quỹ đầu tư dành cho dự án thử nghiệm, ưu đãi nền tảng cho indie để cân bằng hệ sinh thái.
- Quy chế AI minh bạch: tiêu chuẩn công khai nguồn dữ liệu đào tạo AI, đảm bảo quyền tác giả và phân biệt rõ vai trò con người trong sáng tạo.
- Giáo dục người chơi: khuyến khích cộng đồng đánh giá sâu về giá trị nghệ thuật thay vì chỉ nhìn nhận thương hiệu cũ.
Kết luận
Phát biểu của Hideo Kojima tại BGS 2025 đặt ra câu hỏi then chốt: ngành game sẽ chọn con đường an toàn là tái chế thương hiệu hay dấn thân vào sáng tạo mạo hiểm? AI là công cụ hỗ trợ hay lực lượng làm phai nhạt bản sắc nghệ thuật? Câu trả lời phụ thuộc vào quyết định của cả nhà phát triển, nhà đầu tư và cộng đồng người chơi. Hãy chia sẻ quan điểm của bạn: bạn muốn nhìn thấy nhiều IP mới hơn, hay những bản làm lại chất lượng cao? Đừng quên theo dõi chúng tôi để cập nhật phân tích và tin tức sâu về thế giới game.