Game thủ bước vào thế giới ảo thường tìm kiếm những thử thách để kiểm tra kỹ năng của mình. Đôi khi, thử thách đó không chỉ nằm ở khả năng chiến đấu hay phản xạ nhanh nhạy, mà còn ở tài giải quyết vấn đề, với các câu đố (puzzle) là một cơ chế phổ biến xuất hiện trong hầu hết các trò chơi điện tử.
Thông thường, các câu đố này là bắt buộc để người chơi có thể tiến xa hơn trong cốt truyện hoặc khám phá khu vực mới. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là nhà phát triển sẽ khiến chúng trở nên dễ dàng. Trên thực tế, một số câu đố trong game gần như bất khả thi để giải quyết mà không có bất kỳ gợi ý hay “dẫn đường” nào từ game. Điều này có thể biến trải nghiệm giải đố thú vị thành những khoảnh khắc cực kỳ ức chế và khó quên đối với game thủ.
Chắc chắn, một vài câu đố khó thực sự rất “ngầu” và độc đáo, nhưng trong nhiều trường hợp, chúng lại quá khó hiểu, khó nắm bắt logic đến mức gây ra sự bực bội hơn là cảm giác chinh phục. Thật sự là một bí ẩn làm thế nào mà một số người có thể tự mình giải được những câu đố này, đặc biệt là trong thời đại trước khi các hướng dẫn trực tuyến (tutorial, walkthrough) phổ biến như bây giờ. Những câu đố này trở nên khó nhằn và khó hiểu vì nhiều lý do khác nhau, nhưng cảm giác “chán nản” thì vẫn luôn hiện hữu. Dưới đây là danh sách 10 câu đố “khó nhằn” nhất trong lịch sử game.
10. Myahm Agana Apparatus
The Legend of Zelda: Breath of the Wild
Câu đố Myahm Agana Apparatus trong Zelda Breath of the Wild
Series The Legend of Zelda là một viên ngọc quý trong làng game, nắm giữ vị trí đặc biệt trong trái tim của nhiều người chơi. Khi Breath of the Wild ra mắt, nó đã cách mạng hóa hoàn toàn series và cách chơi, thể hiện một câu chuyện phức tạp trong một định dạng thế giới mở đầy mới mẻ và tự do. Điều này bao gồm cả cách tiếp cận mới đối với các “đền thờ” (temple/dungeon) nổi tiếng của series, giới thiệu hơn một trăm Shrine (Thánh tích) rải rác khắp bản đồ, thử thách sức mạnh chiến đấu và kỹ năng giải đố của người chơi.
Tuy nhiên, một trong những câu đố này lại quá phức tạp một cách không cần thiết – đó là Myahm Agana Apparatus. Thoạt nhìn, nó có vẻ đơn giản: dẫn một quả bóng qua một mê cung bằng cách sử dụng điều khiển cảm ứng (motion controls), sau đó ném quả bóng từ mê cung qua một khoảng trống vào vị trí của nó. Nhưng vấn đề là, hệ thống điều khiển cảm ứng trong tình huống này khiến nhiệm vụ gần như bất khả thi. Quả bóng thường xuyên lao thẳng xuống các vực sâu hoặc thậm chí nhảy vọt qua hàng rào mê cung một cách khó lường.
Nhiều game thủ đã phải “gian lận” để vượt qua câu đố này bằng cách xoay bảng điều khiển (Joy-Con hoặc màn hình Switch) tối đa để lật ngược hoàn toàn mê cung, sau đó chỉ đơn giản là lăn quả bóng trên bề mặt phẳng đó mà không gặp trở ngại nào. Khi một câu đố có thể dễ dàng bị “phá vỡ” theo cách này để hoàn thành, điều đó cho thấy thiết kế của nó chưa thực sự tốt.
9. Goat Puzzle
Broken Sword: Shadow of the Templars
Giải câu đố con dê trong game Broken Sword Shadow of the Templars
Một vụ án mạng xảy ra, dẫn đến một âm mưu sâu xa hơn bất kỳ ai có thể tưởng tượng. Tuy nhiên, bất chấp chủ đề đen tối, Broken Sword: Shadow of the Templars là một tựa game phiêu lưu point-and-click lấy bối cảnh tại một lâu đài thời Trung cổ đổ nát ở Lochmarne, Ireland. Trong lâu đài này, bạn vào vai George, cố gắng giải quyết vụ án mạng trong khi khám phá những bí mật đen tối của Hiệp sĩ Templar. Và, vì một lý do nào đó, bạn phải giải một câu đố liên quan đến con dê trước khi có thể xâu chuỗi bí ẩn lại với nhau – thậm chí là trước khi bạn có thể bước vào lâu đài. Đó là một trải nghiệm “vò đầu bứt tai” không giống bất kỳ câu đố nào khác.
Người chơi bắt gặp một con dê bị buộc dây liên tục húc vào nhân vật, ngăn cản họ tiến vào. Họ phải tìm cách vượt qua nó. Tuy nhiên, không ai có thể ngờ rằng việc để con dê húc vào mình lại là yêu cầu cần thiết để giải câu đố này. Sau khi bị con dê húc, người chơi phải nhanh chóng tương tác với các thiết bị nông nghiệp gần đó để điều chỉnh nhẹ, sao cho khi con dê húc lại, nó sẽ bị vướng vào dây thừng và mắc kẹt, cho phép người chơi tiến vào lâu đài.
Điều này đi ngược lại mọi bản năng sinh tồn của người chơi (tránh bị tấn công), và trò chơi không hề đưa ra bất kỳ gợi ý nào cho thấy đây là điều họ phải làm, khiến nhiều người bị mắc kẹt với con dê “ngớ ngẩn” này hàng giờ liền. Bất kỳ người nào có logic bình thường có lẽ đã nghĩ đến việc cắt sợi dây trước tiên.
8. ALL of It
Baba Is You
Giao diện game Baba is You với các quy tắc có thể di chuyển
Khi còn nhỏ, chúng ta được học về phương pháp khoa học: nếu kết quả thí nghiệm khác với dự đoán, chúng ta quay lại điểm xuất phát để định hình lại sự hiểu biết của mình. Tuy nhiên, đối với game Baba Is You, phương pháp khoa học lại hoạt động hơi khác một chút. Để hiểu kết quả của mình, người chơi quay lại điểm xuất phát… và thay đổi hoàn toàn các quy tắc của màn chơi. Đây là một cách tiếp cận cực kỳ độc đáo đối với việc giải đố, và toàn bộ trò chơi sẽ khiến người chơi phải “gãi đầu” – hoặc thậm chí là “gãi não” theo nghĩa đen, nếu có thể.
Theo đúng nghĩa đen, TẤT CẢ (ALL) mọi thứ trong Baba Is You đều khó (vâng, tôi cố tình chơi chữ ALL đó), với những câu đố khiến người chơi phải “xoay sở”. Thậm chí việc bắt Baba đi nộp thuế còn dễ dàng hơn, vì sẽ không có quy tắc nào để thao túng nhằm đưa tờ khai đến cơ quan thuế. Mặc dù vậy, Baba Is You vẫn cực kỳ hấp dẫn – miễn là người chơi có thể tìm ra cách giải một câu đố để tiếp tục tiến lên.
7. 3D Maze
Super Mario RPG
Mê cung 3D dưới nước trong Super Mario RPG
Không có gì trong làng game mang tính biểu tượng như Super Mario Bros – đó là sự thật không thể tranh cãi. Mario là một “ông lớn” trong thế giới game, nổi tiếng với những trò chơi thân thiện với gia đình và trải nghiệm đơn giản, vui tươi. Tuy nhiên, Super Mario RPG, lần đầu tiên Mario thử sức với một thể loại hoàn toàn mới (RPG), lại mang đến cho người chơi một trải nghiệm khó hơn mức cần thiết. Và bạn có thể tìm thấy sự khó khăn này trong một mê cung dưới nước với góc nhìn cố định sâu trong con tàu đắm Sunken Ship.
Mê cung 3D (3D Maze) này nổi tiếng là câu đố khó nhất trong game, một tính từ mà người chơi hiếm khi nghĩ sẽ sử dụng với nhân vật thợ sửa ống nước nổi tiếng này. Mặc dù phần lớn game có môi trường 3D, nhưng không có cách nào để xoay camera trong mê cung này, khiến người chơi lang thang vô tận hàng giờ liền mà không tìm được lối ra. Câu đố này được tái hiện nguyên bản trong phiên bản làm lại, không có bất kỳ thay đổi nào về cách giải – tuy nhiên, không như game gốc, giờ đây người chơi có thể dễ dàng tìm kiếm hướng dẫn trên mạng nếu bị mắc kẹt.
6. Braille Puzzle
Pokemon Ruby
Câu đố chữ nổi Braille trong Pokemon Ruby
Bạn đã bao giờ muốn học cách đọc chữ nổi Braille chưa? Nếu chơi Pokémon Ruby, bạn sẽ phải học để có thể tiếp tục cuộc hành trình. Thực tế, game gốc đi kèm với một cuốn sổ tay có chi tiết Bảng chữ cái Braille. Nhưng hãy thành thật đi: người chơi hiếm khi giữ lại hoặc đọc kỹ cuốn sổ tay đó. Một người chơi khác trên Reddit đã thực hiện một cuộc khảo sát không chính thức về việc ai giữ sổ tay – rõ ràng là hầu hết đều không, và khi đến câu đố Braille, họ hoàn toàn bối rối.
Khi game này mới ra mắt, người chơi không thể dễ dàng tìm kiếm chữ Braille trên internet. Cách tốt nhất để giải quyết là tìm một cuốn sách trong thư viện hoặc hỏi một người bạn đã giải được. Đây là một câu đố tương đối thử thách, lẽ ra có thể dễ dàng hơn nếu người chơi kỹ lưỡng với mọi khía cạnh của trò chơi (bao gồm cả việc đọc sổ tay). Tuy nhiên, trò chơi cũng không hề gợi ý gì về việc cần sổ tay cho câu đố này, vì vậy nó chỉ là một “cú sốc” đột ngột đối với những người chơi không hề biết cách đọc hoặc hiểu chữ Braille.
5. Water Sample
Resident Evil 3
Pha chế mẫu nước trong phòng thí nghiệm game Resident Evil 3
Khoa học không phải là môn học yêu thích của mọi người khi còn đi học, và đối với nhiều người, nó đã quay trở lại “cắn” họ trong Resident Evil 3. Trong tựa game kinh dị sinh tồn tương đối ngắn này, bạn vào vai Jill Valentine, cố gắng thoát khỏi Raccoon City đang bị tràn ngập zombie, trong khi liên tục bị truy đuổi bởi một Vũ khí Sinh học Hữu cơ (Bio-Organic Weapon) tên là Nemesis.
Tại một thời điểm, bạn phải kiểm tra một mẫu nước trong phòng thí nghiệm để mở khóa một cánh cửa và tiến đến cuối game. Tuy nhiên, đây lại trở thành một trong những câu đố khó nhất trong toàn bộ series Resident Evil. Bản thân người viết (hoặc người chơi gốc mà bài viết tham khảo) không gặp quá nhiều khó khăn khi thực hiện câu đố này lúc còn nhỏ – nhưng cũng phải nói rằng họ đã vượt qua nó bằng “vũ lực”. Bạn phải căn chỉnh màu sắc và mức độ của các chất lỏng sao cho khớp với mẫu nước ban đầu. Tuy nhiên, nếu bạn thử xoay vòng tất cả các lựa chọn đủ nhiều lần, đáp án sẽ “rơi” vào tay bạn một cách ngẫu nhiên. Đây là một câu đố may mắn không được đưa vào Resident Evil 3 Remake, vì nó thực sự quá phức tạp so với giá trị mà nó mang lại.
4. Niobe Labs
Destiny 2
Các ký hiệu giải đố trong khu vực Niobe Labs game Destiny 2
Chúng ta đều đã nghe nói về những trận đấu trùm (boss battle) khó đến mức nhà phát triển phải giảm độ khó (nerf) trong các bản cập nhật sau này – tuy nhiên, chúng ta ít nghe về điều đó khi nói đến các câu đố. Trừ khi bạn là người chơi Destiny, lúc đó bạn sẽ biết rất rõ điều đó hoàn toàn có thể xảy ra. Khu vực Niobe Labs trong Destiny 2 nổi tiếng là cực kỳ khó đến mức các nhà phát triển đã phải lên tiếng xin lỗi và đưa ra một tối hậu thư: hoặc cộng đồng tự giải được, hoặc họ sẽ công bố đáp án.
Người chơi Destiny đã tích cực làm việc cùng nhau để cố gắng giải mã khu vực Niobe Labs và tiến bộ, thể hiện tinh thần hợp tác tốt nhất của cộng đồng. Nhưng việc nó đạt đến mức độ đó ngay từ đầu đã cho thấy câu đố này “điên rồ” đến mức nào. Người chơi phải giải mã các thông điệp bí ẩn để mở khóa Bergusia Forge. Câu đố cuối cùng đã được giải sau 80 giờ liên tục, sau khi nhiều streamer thức trắng đêm và thực hiện những nỗ lực phi thường khác chỉ để tìm một manh mối nhỏ. Điều này đã để lại một ấn tượng không mấy tốt đẹp trong lòng nhiều người chơi, bất chấp thành tựu to lớn mà họ đã đạt được.
Khi hỏi một người bạn về câu đố này (vì đây không phải là game tôi thường chơi), anh ấy chỉ trả lời bằng một meme minh họa về “flashback Chiến tranh Việt Nam”, điều đó đủ nói lên mức độ ám ảnh của Niobe Labs.
3. Shakespeare’s Stanzas
Silent Hill 3
Câu đố văn học Shakespeare trong game Silent Hill 3
Khi mọi người nghĩ về những câu đố khó, họ thường nghĩ đến những câu đố trong series Silent Hill, và luôn có sự tranh luận giữa hai câu đố đặc trưng. Đó có thể là Piano Puzzle (Câu đố Đàn Piano) tại trường tiểu học Midwich, hoặc là Shakespeare’s Stanzas (Các Khổ thơ của Shakespeare) từ Silent Hill 3. Và thành thật mà nói, với tư cách là người đã phải giải cả hai, tôi thấy câu đố về Shakespeare khó khăn hơn nhiều.
Nếu bạn chưa từng học qua các môn Văn học Anh nâng cao ở trường, hoặc không quen thuộc với bất kỳ tác phẩm nào của Shakespeare, bạn sẽ gặp một khoảng thời gian cực kỳ khó khăn. Ngay cả một người đã học Văn nâng cao và là một “đứa trẻ sân khấu” từng nghiên cứu Shakespeare chỉ vì thích (một đoạn đọc trong đám cưới của tôi thậm chí là trích từ Hamlet) – vẫn phải vật lộn để vượt qua câu đố này.
Bạn phải sắp xếp các tập thơ trong một bộ sưu tập theo đúng thứ tự để tìm ra mật mã cho bàn phím cửa. Và chưa hết, bạn còn được cung cấp thêm các câu đố phụ để giải mã các tập thơ đó thành mật mã chính xác. Đó thực sự là một cơn “đau đầu”, và đáng nói hơn, đây lại là câu đố đầu tiên trong toàn bộ trò chơi. Nếu muốn tiết kiệm thời gian, mật mã là 8352. Ít nhất với câu đố đàn piano, người chơi còn có thể tuân theo một logic nhất định.
2. The Water Temple
The Legend of Zelda: Ocarina of Time
Link đối đầu Dark Link trong Đền Nước game Zelda Ocarina of Time
Nintendo đã nghĩ gì khi tạo ra Đền Nước (Water Temple) trong Ocarina of Time? Đây chắc chắn là một trong những hầm ngục mang tính biểu tượng nhất của series – nhưng không phải vì lý do tốt đẹp nào. Nếu các câu đố khác trong danh sách này chỉ đơn giản là khó hiểu, thì Đền Nước thực sự là “bất khả tư nghị”.
Toàn bộ hầm ngục xoay quanh việc bạn phải điều chỉnh mực nước để có thể bơi (hoặc đi bộ dưới đáy nếu dùng Giày Sắt – Iron Boots) đến tầng tiếp theo – và lại điều chỉnh mực nước một lần nữa. Tất cả những nỗ lực này chỉ để đưa bạn đến trùm cuối, Link’s Shadow (được người hâm mộ gọi là Dark Link). Máy chơi game Nintendo 64 đã có nhiều hạn chế, và điều này bao gồm việc người chơi phải mở menu mỗi lần muốn thay đổi vật phẩm, biến việc di chuyển trong đền thành một “trình mô phỏng Cài đặt” – đó là nếu bạn còn có thể tìm ra mình cần làm gì ngay từ đầu.
Vấn đề này đã được khắc phục trong phiên bản 3DS của game, cho phép trang bị vật phẩm nhanh hơn, nhưng phần còn lại của Đền Nước vẫn giữ nguyên, khiến người chơi rơi vào trạng thái bối rối như thời thơ ấu. Ít nhất lần này, họ sẽ không phải nhìn chằm chằm vào túi đồ của mình phần lớn thời gian.
1. The Black Monolith
Fez
Khối đá đen Black Monolith và câu đố trong game Fez
Khi người chơi nói về game Fez, họ ngay lập tức nói về việc đây là một game giải đố khó đến mức nào, nơi người chơi phải là một “thiên tài” đúng nghĩa mới có thể hoàn thành game. Nói rằng nó thử thách là một cách nói giảm nhẹ về bản chất của trò chơi này. Câu đố khó nhất trong game, cho đến nay, là The Black Monolith (Khối đá đen). Nó nằm trong khu vực Natural Region, cụ thể là sau khi hạ mực nước biển. Để giải câu đố này, người chơi phải nhấn các nút theo một thứ tự cụ thể, đồng thời liên tục chuyển đổi giữa góc nhìn thứ nhất và thứ ba để có được bức tranh toàn cảnh.
Cách giải thực ra rất đơn giản, nhưng không có cách nào người chơi có thể tự mình tìm ra. Sau khi đứng trên khối đá đơn lẻ, người chơi phải nhấn các phím theo thứ tự: Xuống, Xuống, L2, R2, R2, A, Lên – và nó sẽ giải phóng khối lập phương trái tim màu đỏ. Thật dễ dàng phải không? Người chơi có khi nhảy múa breakdance trên khối đá còn dễ xảy ra hơn là nghĩ ra trình tự này. Fez là một game indie giải đố “thấm đượm theo thời gian”, mang đến một thử thách mới mẻ mỗi khi người chơi khởi động game. Thật ấn tượng khi thấy nó vẫn duy trì độ khó như vậy, ngay cả sau bao nhiêu năm, đến mức người chơi sẽ không bao giờ quên cảm giác chiến thắng khi cuối cùng cũng giải được nó (hoặc tìm kiếm hướng dẫn, chúng tôi không phán xét!).
Những câu đố này chỉ là một vài ví dụ tiêu biểu cho thấy các nhà phát triển đôi khi đẩy giới hạn của tư duy game thủ đến mức nào. Dù gây ức chế, chúng lại trở thành một phần đáng nhớ, thậm chí là huyền thoại, trong lịch sử game.
Bạn đã từng gặp phải câu đố “hack não” nào trong game chưa? Câu đố nào khiến bạn “đau đầu” nhất? Hãy chia sẻ cảm nghĩ và trải nghiệm của bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!
