Khám phá (exploration) là từ khóa sống còn với Metroidvania — và khi nói đến trải nghiệm khám phá đủ “đã”, điều đó không chỉ là thu thập vật phẩm hay mở khóa khu vực mới, mà là cảm giác liên tục được thôi thúc tò mò, thử nghiệm và kết nối mọi mảnh ghép thế giới. Trong bài viết này tôi phân tích sâu 10 Metroidvania nổi bật nhất về mặt khám phá: lý do cơ chế hoạt động, cách phần thưởng được phân bố, và nhóm người chơi nào sẽ hưởng lợi nhiều nhất từ từng thiết kế bản đồ. Từ tinh tế như Animal Well đến hoành tráng như Hollow Knight: Silksong, mỗi tựa game ở đây thể hiện một triết lý khác nhau về “khám phá” — và qua đó, cho thấy vì sao hành trình quan trọng không kém đích đến.
10. Prince of Persia: The Lost Crown
Thách thức chính là phần thưởng
Prince of Persia: The Lost Crown đặt trọng tâm vào độ tinh chỉnh của cơ chế nền — parkour, điều khiển thời gian, và chuỗi platforming đòi hỏi chính xác. Điều đáng chú ý là phần thưởng khám phá ở đây thường là đồ trang trí hoặc công cụ phụ, không phải nâng cấp mạnh mẽ. Tuy nhiên chính bản thân thử thách platform và các đoạn combat được thiết kế tinh xảo trở thành phần thưởng vô hình: khi hoàn thành chuỗi khó, cảm giác thỏa mãn vượt lên trên giá trị vật chất.
- Điểm mạnh: cơ chế vận động mượt, thử thách platform sáng tạo.
- Đề xuất: phù hợp với người chơi yêu thích kỹ năng cá nhân và thử thách tinh thần hơn là loot.
Cảnh chiến đấu điều khiển thời gian trong Prince of Persia: The Lost Crown
9. Shinobi: Art of Vengeance
Bí mật ẩn sau mọi màn hình
Shinobi: Art of Vengeance không hoàn toàn thuần Metroidvania, nhưng việc phân chia màn hình rõ ràng và chỉ số “bạn đã bỏ lỡ gì” kích thích tái khám phá. Phần thưởng vật chất có thể nhỏ, nhưng sự hoàn thiện kỹ năng combat và những bí mật (như boss ẩn cần thu thập Lab Keys) là động lực lớn để lùng sục từng ngóc ngách.
- Điểm mạnh: combat đã tay, thiết kế màn hình khuyến khích quay lại.
- Đề xuất: gamer thích hoàn thành bộ sưu tập và săn boss ẩn.
Ảnh trailer Shinobi: Art of Vengeance trên PS5/PS4
8. Blasphemous 2
Nâng cấp có mục đích — khám phá có ý nghĩa
Blasphemous 2 đảo ngược xu hướng “tìm hết thứ vặt” bằng cách biến hầu hết nội dung quan trọng thành bắt buộc hoặc có giá trị thiết thực. Thiết kế bản đồ chặt chẽ, combat và platforming tinh nhuyễn khiến mỗi phát hiện mang lại lợi ích rõ rệt cho tiến độ. Nếu bạn muốn khám phá mà được “ngậm tiền thưởng”, đây là một lựa chọn thuyết phục.
- Điểm mạnh: phần thưởng hữu dụng, môi trường liên kết chặt.
- Đề xuất: người chơi muốn mỗi khám phá đều mang tính bước tiến.
Hình banner Blasphemous 2 với phong cách gothic đậm đặc
7. Ori and the Will of the Wisps
Nhiệm vụ mở hướng khám phá cảm xúc
Ori and the Will of the Wisps kết hợp movement mechanics mượt mà với hệ thống nhiệm vụ phụ nhằm mục đích dẫn dắt người chơi ra khỏi vòng tuyến chính. Thay vì giấu kĩ item quan trọng sau content phụ, Ori dùng nhiệm vụ làm lý do để khám phá và để lại cảm xúc — bạn sẽ nhớ những khoảnh khắc gặp gỡ NPC và giúp họ, không chỉ con số EXP hay vật phẩm.
- Điểm mạnh: chuyển động đã tay, nhiệm vụ phụ có chiều sâu cảm xúc.
- Đề xuất: người chơi tìm trải nghiệm kể chuyện hài hòa với khám phá.
Cảnh con ếch khổng lồ trong Ori and the Will of the Wisps
6. Aeterna Noctis
Khi khám phá dẫn đến “quá tải boss”
Aeterna Noctis mang đến mật độ nội dung dày đặc: nhiều khu vực, nhiều boss, nhiều thử thách platform. Thiết kế tập trung vào mức độ khó cực cao; phần thưởng thường là đối đầu boss mới. Không phải game dành cho số đông, nhưng nếu bạn tìm cảm giác bị thử thách đến giới hạn — cả khám phá và combat sẽ liên tục kích thích bạn đi tiếp.
- Điểm mạnh: mật độ boss và thử thách cao.
- Đề xuất: dành cho người chơi ưa khắc nghiệt và khám phá “đổi lấy thử thách”.
Hình ảnh Aeterna Noctis thể hiện sự đa dạng boss và khu vực
5. Ender Magnolia: Bloom in the Mist
Khám phá để đạt được cái kết thực sự
Ender Magnolia tiếp nối di sản Ender Lilies bằng cách đặt cái kết “đích thực” sau những khám phá nghiêm túc. Mở rộng bản đồ, boss và vùng bí mật là con đường dẫn tới true ending. Thiết kế này biến việc “săn tìm” thành yếu tố bắt buộc nếu bạn muốn cảm nhận toàn bộ câu chuyện.
- Điểm mạnh: khám phá liên kết chặt với cốt truyện và multiple endings.
- Đề xuất: người chơi muốn được thưởng cả về mặt cốt truyện lẫn gameplay.
Lilac giữa đống đổ nát trong Ender Magnolia: Bloom in the Mist
4. Nine Sols
Mập mờ lore, rõ ràng động lực khám phá
Nine Sols kết hợp combat cực kỳ tinh tế với một mạng lưới nhiệm vụ và NPC cần tương tác để mở ra kết cục bí mật. Khám phá ở đây là một hành trình phi tuyến: thu thập mảnh lore, hoàn thành nhiệm vụ phụ, và chiến boss là những mảng ghép bắt buộc để hiểu trọn vẹn câu chuyện.
- Điểm mạnh: combat đỉnh, lore và NPC khuyến khích tìm tòi.
- Đề xuất: người chơi muốn cân bằng giữa kỹ năng tay và khám phá chuyện kể.
Artwork Nine Sols thể hiện phong cách visual độc đáo và tăm tối
3. Salt and Sanctuary
Sự giao thoa Soulslike — Metroidvania hoàn hảo cho khám phá sâu
Salt and Sanctuary kết hợp backtracking kiểu Souls với bản đồ Metroidvania, tạo ra cảm giác “mỗi khám phá đều quan trọng”. Thứ hấp dẫn nhất là những phát hiện tình cờ: khu vực ẩn, vũ khí phá đảo, hoặc lớp nhân vật mới — tất cả làm cho việc dò từng màn hình trở nên đáng giá, ngay cả sau chục giờ.
- Điểm mạnh: nền tảng Soulslike tăng cường giá trị khám phá.
- Đề xuất: người chơi thích khám phá có chiều sâu và phần thưởng chiến thuật.
Các nhân vật và môi trường tối màu trong Salt and Sanctuary
2. Animal Well
Khám phá là bản chất — không có chỉ dẫn, chỉ có tò mò
Animal Well là nghiên cứu thiết kế khám phá thuần khiết: không chỉ dẫn, không mô tả. Mọi phát hiện đều kích thích sự tò mò bản năng — từ việc nhận ra có thể cưỡi đĩa ném đến một bài hát dẫn bạn về HUB. Khi một game biến “khám phá” thành mục đích duy nhất, mỗi phát hiện đều có trọng lượng cảm xúc hiếm thấy.
- Điểm mạnh: thiết kế khiến người chơi tự tạo ra kiến thức về thế giới.
- Đề xuất: dành cho người muốn trải nghiệm khám phá thuần túy, phi-linear.
Giao diện và không gian ẩn trong Animal Well phản ánh thiết kế bí ẩn
1. Hollow Knight: Silksong
Kích thước và chiều sâu không tưởng
Hollow Knight: Silksong không chỉ mở rộng quy mô mà còn hoàn thiện mọi yếu tố làm nên trải nghiệm khám phá tuyệt hảo: môi trường mạch lạc, chuyển động thỏa mãn, boss và khu vực ẩn xuất hiện ở những thời khắc bất ngờ nhất. Điểm mấu chốt là cảm giác “vẫn còn quá nhiều để tìm” dù bạn đã dành hàng chục giờ — và chính cảm giác đó khiến mỗi lần khám phá trở nên thiêng liêng.
- Điểm mạnh: chiều sâu bản đồ, sự kết hợp hoàn hảo giữa khám phá và combat.
- Đề xuất: bắt buộc cho bất kỳ ai tự nhận là fan của Metroidvania.
Sử dụng Injector Band để hồi HP trong Hollow Knight: Silksong – minh họa gameplay chiến đấu và sinh tồn
Kết luận
Khảo sát này cho thấy “khám phá” trong Metroidvania không phải một khái niệm đơn nhất mà là quỹ đạo gồm nhiều lựa chọn thiết kế: từ khám phá để thỏa mãn kỹ năng (Prince of Persia), khám phá để nhận lore và ending (Ender Magnolia, Nine Sols), đến khám phá thuần túy như một trò chơi trí tuệ (Animal Well) hay khám phá trải nghiệm hoàn chỉnh về chiều sâu và bất ngờ (Silksong). Khi chọn game để thưởng thức, hãy cân nhắc: bạn muốn bị thử thách bằng kỹ năng, được khen thưởng bằng vật chất, hay được thôi thúc bằng câu chuyện và cảm xúc? Mỗi tựa trong danh sách này đưa ra một câu trả lời khác nhau — và đều xứng đáng để khám phá.
Bạn đã trải nghiệm tựa nào trong danh sách? Hãy chia sẻ phát hiện bí mật hoặc cách bạn lập bản đồ thế giới ở phần bình luận — và đừng quên theo dõi bantingame.net để cập nhật sâu hơn về Metroidvania và các hướng dẫn khám phá chi tiết.