Mùa hồi sinh của CRPG được khắc họa rõ rệt qua hai tựa game đã tái định nghĩa thể loại: Divinity: Original Sin 2 (DOS2) và Baldur’s Gate 3 (BG3). Bài viết này phân tích có hệ thống những khía cạnh then chốt — từ cốt truyện, đồ họa, vòng lặp gameplay đến nhạc nền — để trả lời câu hỏi tưởng đơn giản nhưng mang tính bản chất: trò nào “hay hơn”? Tôi sẽ so sánh theo tám tiêu chí, dựa trên trải nghiệm thực tế, cơ chế thiết kế và ảnh hưởng dài hạn lên thể loại CRPG.
Mở đầu này đã đặt tên chính xác chủ đề: “Baldur’s Gate 3 và Divinity: Original Sin 2”. Từ đây, phân tích sẽ lần lượt đối chiếu từng mặt, nêu điểm mạnh-yếu, và kết luận dựa trên bằng chứng so sánh, không chỉ cảm nhận nhất thời.
8. Cốt truyện — Ý tưởng và cấu trúc kể chuyện
Divinity: Original Sin 2
Pháo đài gỗ lạ trong Divinity: Original Sin 2, tạo cảm giác thế giới kỳ dị và đa nghĩa
DOS2 khai thác một trục kể chuyện hiếm thấy: hành trình tiến đến thần tính. Chủ đề “lên làm thần” kết hợp với chính trị tham nhũng (magisters), đồng minh phản bội, và các hệ quả đạo đức tạo nên cảm giác bí ẩn liên tục. Cấu trúc cốt truyện của DOS2 ít mang tính tuyến tính cứu chữa một vật thể (như “tadpole”) mà mang tính khám phá tri thức và bản ngã — điều khiến người chơi liên tục đặt câu hỏi và chịu trách nhiệm cho các hành động của mình.
Baldur’s Gate 3
BG3 có nền tảng cốt truyện rõ ràng hơn: giải quyết khuyết tật (tadpole) và ngăn chặn thảm họa. Mạch truyện tuyến tính kèm nhiều nhánh phụ đầy màu sắc, lợi thế là khả năng kể chuyện theo kiểu D&D — nhân vật và lựa chọn được định vị trong hệ thống luật chơi rõ ràng. Điểm cộng của BG3 là sự mạch lạc và cảm giác hệ quả trực tiếp, nhưng DOS2 thắng về độ kỳ lạ, độc đáo ý tưởng.
Kết luận: DOS2 đem đến sự mới mẻ về ý tưởng; BG3 cung cấp cấu trúc câu chuyện chặt chẽ và nhiều lựa chọn có ý nghĩa.
7. Đồ họa — Phong cách và hiệu suất trực quan
Baldur’s Gate 3
Nhân vật chính Baldur's Gate 3 và đồng hành trên đỉnh đồi — đồ họa chân thực, biểu cảm khuôn mặt nổi bật
BG3 rõ ràng có lợi thế về fidelity: mô hình nhân vật chi tiết, biểu cảm khuôn mặt, hiệu ứng phép thuật và ánh sáng đạt chuẩn AAA. Kết quả là trải nghiệm gần như điện ảnh, phù hợp với kỳ vọng từ một bản chuyển thể lớn của D&D.
Divinity: Original Sin 2
DOS2 theo phong cách stylized, cho phép sáng tạo môi trường kỳ quái hơn. Mặc dù không cạnh tranh về độ thực, phong cách nghệ thuật giúp DOS2 thể hiện các địa danh “lệch chuẩn” mà BG3 ít khi dám thử.
Kết luận: BG3 thắng về độ thực và hiệu ứng, còn DOS2 giữ lợi thế ở sự độc đáo phong cách.
6. Vòng lặp gameplay — Khám phá, nhiệm vụ, tiến trình
Baldur’s Gate 3
BG3 combat party — chiến đấu mang tính giải đố và nhiều lựa chọn
BG3 mở rộng vòng lặp bằng lượng nhiệm vụ phụ đồ sộ và hệ quả phụ thuộc lựa chọn. Hệ thống tiến trình dựa trên quy tắc D&D mang lại sự quen thuộc và dễ quản lý cho người chơi, khiến việc xây dựng nhân vật và lên cấp trở nên trực quan hơn.
Divinity: Original Sin 2
DOS2 có vòng lặp phức tạp, tự do hơn nhưng đôi khi thiếu hướng dẫn — cái hay là sự không đoán trước; cái khó là cần thời gian để làm quen với hệ thống. Hệ thống nghề và tương tác vật phẩm rất sáng tạo nhưng đôi khi gây cảm giác rối.
Kết luận: BG3 thân thiện hơn trong việc giữ momentum chơi; DOS2 thưởng cho người kiên nhẫn khám phá.
5. Đa dạng kẻ thù — Sáng tạo và độ nhớ
Divinity: Original Sin 2
Kẻ thù kỳ quái trong Divinity: Original Sin 2 — ví dụ Slug lửa/dầu gây hỗn loạn trong chiến đấu
DOS2 thắng về tính sáng tạo quái vật: nhiều sinh vật kỳ lạ, boss có cơ chế đặc sắc (như Fire/Oil Slugs) tạo nên những trận đánh hỗn loạn và đáng nhớ.
Baldur’s Gate 3
BG3 có nhiều quái vật kinh điển D&D được làm tốt, nhưng phần lớn thuộc hệ sinh vật đã quen thuộc với văn hóa pop (Mindflayer, devils…). Họ hoàn thiện mô típ cũ hơn là tạo ra hoàn toàn mới.
Kết luận: DOS2 ưu thế về tính sáng tạo, BG3 ưu về hoàn thiện và biểu cảm của sinh vật.
4. Khám phá — Thiết kế thế giới và bí ẩn
Divinity: Original Sin 2
Khung cảnh kỳ lạ trong Divinity: Original Sin 2 — cảm giác thế giới “lệch” và đầy bí ẩn
DOS2 tạo ra cảm giác “không có quy tắc” — khám phá dẫn đến nhiều điều lạ lùng, không luôn có giải thích rõ ràng, thúc đẩy trí tò mò. BG3 rộng hơn và đa dạng địa hình nhưng bối cảnh quen thuộc hơn, giảm bớt cảm giác khám phá đến mức bất ngờ.
Kết luận: DOS2 thắng về cảm giác phiêu lưu kỳ dị; BG3 thắng về quy mô và chi tiết môi trường.
3. Combat — Hệ thống chiến đấu và tính sáng tạo
Baldur’s Gate 3
BG3 stress test — chiến đấu mang tính biến hóa cao, sử dụng phép và môi trường
BG3 có hệ thống chiến đấu gần như cho phép “tự chế” giải pháp: sử dụng môi trường, tương tác hiệu ứng trạng thái và pháp thuật để đạt mục tiêu. Tính biến hóa và chiều sâu chiến thuật vượt trội, khiến mỗi trận đánh như một bài toán giải đố.
Divinity: Original Sin 2
DOS2 có chiến đấu hay nhưng đôi lúc lặp lại khi phụ thuộc nhiều vào phá giáp và khai thác loại giáp. Hệ thống vẫn phong phú nhưng ít đa dạng trong cách giải quyết mục tiêu.
Kết luận: BG3 vượt trội về tính sáng tạo chiến thuật; DOS2 vẫn giữ phong cách chiến đấu độc đáo riêng.
2. Nhạc nền — Tác động cảm xúc và dàn dựng âm thanh
Baldur’s Gate 3
Khung cảnh Sussar Tree trong BG3 — âm thanh và nhạc nền tăng cường trải nghiệm khám phá
BG3 đạt tới đỉnh cao âm nhạc: chủ đề, ambient, và cue trận đánh được bố trí tinh tế, góp phần định hình nhịp cảm xúc. DOS2 có nhạc nền xuất sắc — nhưng BG3 nâng tầm trải nghiệm âm thanh thành một phần không thể tách rời của câu chuyện.
Kết luận: BG3 thắng sít sao về dàn nhạc và sắp đặt âm thanh.
1. Kết luận: Ai là người chiến thắng?
Karlach trong Baldur's Gate 3 — hình ảnh đại diện cho thành công lớn của tựa game
Tổng hợp các tiêu chí: Baldur’s Gate 3 giành chiến thắng chung cuộc. Lý do rõ ràng: BG3 kết hợp sản xuất AAA, hệ thống chiến đấu có chiều sâu, vòng lặp nhiệm vụ đa dạng và nhạc nền đỉnh cao, tạo nên một chuẩn mực mới cho CRPG hiện đại. Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhấn mạnh là Divinity: Original Sin 2 không thất bại về phẩm chất; ngược lại, DOS2 là một kiệt tác về sáng tạo thế giới, cốt truyện lạ và tính bất quy tắc trong khám phá — những yếu tố làm nên linh hồn riêng của nó.
Lời khuyên cho game thủ: nếu bạn ưu tiên chiều sâu chiến thuật, trải nghiệm câu chuyện theo hướng D&D và sản xuất cao cấp, chọn BG3. Nếu bạn muốn một thế giới lạ lùng, cốt truyện mang tính triết lý và sự tự do trong tương tác, DOS2 là lựa chọn không thể bỏ qua.
Hãy chia sẻ trải nghiệm và build nhân vật bạn yêu thích ở phần bình luận — và đừng quên theo dõi chúng tôi để cập nhật phân tích sâu hơn về CRPG và các chiến lược game hàng đầu.